ساماندهي هدفمند و حساب شده در يك محيط آموزشي ابزار نيرومندي است كه مي تواند تأثيرات غيرمستقيم و نامشهودي بر رفتار معلم و شاگردان در پي داشته باشد.

بر اين اساس آرايش فيزيكي كلاس درس را بايد عاملي نافذ و فراگير در زندگي كودكان و ساخت روحي و شخصيتي آنها قلمداد نمود.
 نفوذ بر محيط، از طريق ساماندهي فيزيكي، عادت هاي پايداري را در كودك باعث مي گردد كه حتي در سنين بالاتر نيز قابل انفكاك از شخصيت او نخواهد بود.

از آنجا كه عملكرد آموزشي مدارس عمدتاً در داخل كلاس اتفاق مي افتد (لااقل به طور سنتي چنين بوده است) لذا بحث ساماندهي محيط آموزشي، بدواً آرايش كلاس درس را مخاطب قرار مي دهد.
 اين بحث از اينجا آغاز مي شود كه براي يك كودك دانش آموز كلاس درس حقيقتاً چيزي بيش از «مكاني براي رويارويي با معلم و شنيدن مطالب درسي از او» است.
بر اين مبنا ساماندهي فضاي كلاس درس مي تواند به زندگي كودك در كلاس ابعاد چشمگيري بخشيده و از اين طريق علايق او به يادگيري را تقويت نمايد. آرايش آگاهانه كلاس كودك را به استفاده از مهارتها و خلاقيتهايش ترغيب نموده و بدين ترتيب رشد نيروي هدايت خويشتن، تقويت حس ارتباط و تشريك مساعي با ديگران و نهايتاً تسهيل و حمايت از فعاليتهاي تجربي و آموزشي او را باعث مي شود.

به خاطر اين تأثيرات عميق، در برخي از تحقيقات تازه از محيط كالبدي تعليم به عنوان «موضوع پنهان در برنامه آموزش» ياد مي شود. در اين تعبير مقصود از «موضوع پنهان» هر آن چيزي است كه علاوه بر مواد درسي رايج، به وسيله سازماندهي هوشيارانه فضاي آموزشي، كودك را تحت تأثيرات احساسي و رواني خود قرار مي دهد. اين موضوع از آن جهت «پنهان» است كه الزاماً واجد اثرات عيني و ملموس نيست و يا آنكه معمولاً مورد غفلت همگان است.

محيط كالبدي تعليم و تربيت در دو مرحله به ظهور مي رسد؛ طراحي معماري و آرايش داخلي.

الف- طراحي معماري زمينه و اساس تكاپو و ارتباطات انساني بين فضاي فيزيكي و عنصر انساني يعني دانش آموزان و معلمين را فراهم مي سازد.
از اين طريق شالوده اصلي بنا و سازماندهي دسترسي به فضاهاي داخلي و بناهاي خارجي را امكان پذير مي سازد. طراحي معماري همچنين خصوصيات مربوط به شرايط محيطي مانند صدا، نور، حرارت و نيز تفكيك ترددها را تنظيم مي نمايد. علاوه بر اين برخي كيفيات بعدي رنگ، بافت، نظم و فرم در سطوح و فضاهاي مختلف توسط طراحي معماري پديد مي آيند.