— پاورپوینت شامل تصاویر میباشد —-

اسلاید ۱ :

مفاهیم کلی

بطور کلی نقشه برداری را میتوان علم تهیه وپیاده کردن نقشه دا نست .( تعریف غیر جامع بدلیل گستردگی کاربرد این علم )

برخی از دامنه فعالیتهای نقشه برداری: کنترل کارهای اجرایی ساختمانی وراهسازی و مونتاژ واحدهای صنعتی وتولیدی – طرحهای مربوط به تسطیح اراضی در شهر سازی وکشاورزی – کنترل دائمی انحراف سدها – انتقال نقاط وامتدادها در معادن و راههای زیرزمینی- بررسی تغییرات پوسته زمین در زمین شناسی – تعیین میزان عمق آب و تهیه نقشه های دریانوردی در کشتیرانی وبندرسازی – تهیه نقشه ابنیه و آثار تاریخی در باستانشناسی و ….

اسلاید ۲ :

مفاهیم کلی

نقشه برداری را به دو مفهوم اصلی و جداگانه تعریف میکنند:

 مفهوم عام  و مفهوم خاص

مفهوم عام : مجموعه علوم و فنونی که در چاپ و تهیه نقشه دخالت دارند. ( که در برابر کلمه کارتوگرافی استفاده میشود)

مفهوم خاص: یک سلسله اندازه گیریهای طولی( افقی وعمودی) و زاویه ای و انجام محاسباتی بر روی این اندازه گیریها و سرانجام ترسیم نتایج حاصله بر صفحه تصویر است .( این مفهوم در برابر واژه سوروینگ  Surveying استفاده میشود)

اسلاید ۳ :

مفهوم خاص نقشه برداری یک از شاخه های نقشه برداری عام را تشکیل میدهد . سایر شاخه های مفهوم نقشه برداری عام عبارتند از : نجوم موضعی – ژئودزی- فتوگرامتری – کارتوگرافی – چاپ وتکثیر

ژئودزی: این شاخه برای تعیین شکل و ابعاد زمین و نیز بررسی وضعیت نسبی تعدادی از نقاط که استخوان بندی نقشه را تشکیل میدهند استفاده میشود.

فتوگرامتری : علم تبدیل عکسهای هوایی به نقشه است.

کارتوگرافی: عبارتست از ترسیم وانتخاب قطع نقشه وتهیه پاکنویس از روی نسخه اصلی ( مینوت) نقشه

اسلاید ۴ :

شاخه های نقشه برداری: در مورد تقسیم بندی نقشه برداری نظرات گوناگونی ارائه شده است. یکی ازین نظرات تقسیم بندی آن به دو شاخه عام و خاص است که توضیح داده شد . مفهوم خاص نیز خود به شاخه های چندی تقسیم میشود :

نقشه برداری مسطحاتی( پلانیمتری):  تهیه نقشه های مسطحاتی

نقشه برداری توپوگرافی: تهیه نقشه های ارتفاعی

نقشه برداری ساختمانی: پیاده کردن نقشه هاس ساختمانی وتاسیساتی وکنترل عملیات ساختمانی

نقشه برداری دریاها (هیدروگرافی) : بررسی وضعیت کف دریاها واقیانوسها و تعیین عمق آب

نقشه برداری مسیر: طرح وپیاده کردن مسیرهای راه وراه آهن وخطوط انتقال نیرو  و خطوط لوله آب و گازو نفت

اسلاید ۵ :

نقشه برداری ثبتی : تعیین حدود زمینهای شهری و تعیین مساحت آنها

نقشه برداری معدنی(زیرزمینی) : عملیلت نقشه برداری در تونلها – معادن و تاسیسات زیرزمینی

نقشه برداری نظامی: تهیه نقشه های نظامی وتعیین نقاط استراتژیک

اسلاید ۶ :

نقشه

نقشه عبارت از ترسیم تصویر افقی قسمتی از عوارض زمین ( اعم از طبیعی و یا مصنوعی) به نسبتی کوچکتر برروی صفحه تصویر است.

مقیاس

نسبت بین ابعاد روی نقشه به طول افقی مشابه روی زمین

معمولا مقیاس در نقشه ها به دو صورت عددی و ترسیمی نشان میدهند.

هر میلیمتر روی نقشه N  متر برروی زمین است

مقیاس خطی یا ترسیمی عبارتست از پاره خطی که به فواصل مساوی تقسیم شده و هر قسمت از آن طول معینی از زمین را نشان میدهد.

   ۱٫۰   ۰٫۸  ۰٫۶   ۰٫۴   ۰٫۲    ۰                                           ۱                                          ۲ Km

اسلاید ۷ :

مقیاس هر نقشه با توجه به عواملی چون ابعاد زمین و کاغذ نقشه – دقت لازم –  امکانات موجود در زمان تهیه نقشه وجنبه های اقتصادی انتخاب میشود.

هرچه مقیاس نقشه بزرگتر باشد دقت اندازه های آن بیشتر است و بهمین قیاس هزینه، صرف وقت و امکانات بیشتری را طلب میکند.

از جمله مزایای مقیاس خطی به مقیاس عددی این است که عوامل محیطی ( که بر اثرآنها طول وعرض کاغذ نقشه نیز تغییر میکند) بر مقیاس ترسیمی آثر گذاشته و منطبق بر ابعاد نقشه تغییر میکند .

مقیاس عددی ذکر شده در کشورهایی که دارای سیستم متریک هستند رایج است و به مقیاس ساده نیز شناخته میشود . در کشورهایی که سیستم غیر متریک دارند مثل انگلستان  از مقیاس عددی مرکب استفاده میشود مثلا  ۸/۱۰   یعنی ۸ اینچ روی نقشه برابر ۱۰ مایل روی زمین است.

اسلاید ۸ :

انواع نقشه :

  از نظر مقیاس:    

نقشه های خیلی بزرگ مقیاس :  مقیاسهای ۱۰۰/۱ تا ۵۰۰/۱(نقشه های ساختمانی)

نقشه های بزرگ مقیاس : مقیاسهای ۵۰۰/۱ تا ۱۰۰۰۰/۱( کارهای مهندسی، ثبتی و اجرایی)

نقشه های میان مقیاس : مقیاسهای ۱۰۰۰۰/۱ تا ۵۰۰۰۰/۱ ( نقشه های توپوگرافی)

نقشه های کوچک مقیاس : مقیاسهای ۵۰۰۰۰/تا ۲۵۰۰۰۰/۱ ( نقشه های مملکتی وشهری)

نقشه های خیلی کوچک مقیاس :ازمقیاس۲۵۰۰۰۰/۱ به بالا(نقشه های جغرافیایی )

   از نظر محتوی:

نقشه های مسطحاتی- توپوگرافی- ثبت املاکی- هواشناسی- شهر سازی- تاریخی-

زمین شناسی- و….

اسلاید ۹ :

۱- در روی نقشه ای به مقیاس ۲۰۰۰۰/۱ طول جاده ای ۱۰ سانتی متراست مقدار حقیقی جاده درروی زمین چقدر است؟

N=20 هر میلیمتر برابر ۲۰ متر روی

ز مین است پس

یا

۲- اگر مساحت قطعه  دایره ای در نقشه ای که با مقیاس ۵۰۰/۱ رسم شده ۵ سانتی متر مربع باشد قطر آن درروی زمین چقدر است ؟

مجذور عکس مقیاس * مساحت روی نقشه = مساحت روی زمین

اسلاید ۱۰ :

تمرینها:

۱- اگر سطح یک قطعه زمین مربع شکل در روی نقشه با مقیاسهای E1 و E2 به ترتیب A1 و A2 باشد ثابت کنید:

۲- فاصله دو نقطه در یک سطح شیبدار با زاویه ۲۵ درجه برابر ۵۰۰ متر است فاصله این دو نقطه روی نقشه ای به مقیاس ۱۰۰۰/۱ چقدر خواهد بود؟

۳- سطح قطعه زمینی به مقیاس    ۳۰۰/۱ برابر ۶۰۰سانتی متر مربع است در صورتیکه مقیاس این نقشه سه برابر بزرگتر شود سصح و مقیاس نقشه جدید را مشخص کنید؟