مقاله ایمنی و بهداشت محیط کار

تاريخچه:
بشر از زماني كه خود را شنا خته، در پي تلاش و فعاليت بوده و طبيعتاً در مسير زمان، تحولاتي را پشت سر گذاشته است.
در دوره‎هايي كه زندگي بشر از شكار و صيد و يا كشاورزي تأمين مي‎شده، به سبب سادگي ابزار، عوارض وابسته به شغل (ايمني و بهداشت محيط كار) ناچيز بوده است و در اكثر موارد از چند خراش يا زخم ساده يا حدا كثر شكستگي اعضاء تجاوز نمي‎كرده است، ولي بتدريج كه صنعت پيشرفت كرد و نيروي محركه مكانيكي الكتريكي بوجود آمده ، خطرات نيز به همان نسبت افزايش يافت.
با وقوع انقلاب صنعتي در سالهاي بين 1760 تا 1830 در انگلستان و سرايت آن به ديگر كشورهاي اروپايي، نيروي محركه مكانيكي و الكتريكي وبوجود آمد با گسترش اختراعات و اكتشافات به تدريج كارهاي دستي، ماشيني شد.
استفاده از انرژيهاي ماهيچه‎اي، حيوانات، باد و جريان آب به حداقل رسيد و استفاده از انرژي جريان الكتريسيته، انرژي بخار (از طريق ماشين بخار و توربين بخار) و انرژي سوخت (گازهاي ناشي از سوخت بنزين و گازوئيل) افزايش يافت و جايگزين  آنها شد.
انقلاب صنعتي با اختراع ماشين بخار (1782) توسط «جيمز وات» آغاز شد و جهشي در صنايع نساجي و به دنبال آن در صنايع ديگر در انگلستان ايجاد كرد. سپس با اختراع وسايل ماشيني متعدد (به منظور تغيير و تبديل انرژي) به سرعت در تمام اروپا و آمريك او بعد هم در نقاط ديگر جهان گسترش يافت.
در نتيجة انقلاب صنعتي و اختراع و تكامل ماشينهاي توليد جديد، محيط كار از خانه‎ها و كارگاه‎هاي كوچك به كارخانه‎ها كشانده شد و صنعت چهره جديدي به خود گرفت.
هرچند انقلاب صنعتي براي انسان آسايش زيادي در زندگي  به همراه آورد و باعث گسترش پيشرفت در كليه مظاهر و شئون حيات شد، ليكن اين دگرگونيها جنبه‎هاي منفي نيز به دنبال داشت كه مهمترين آنها حوادث صنعتي، سروصدا، آلودگي محيط زيست و آلودگي هواست.
دربارة‌ پيشگيري از حوادث صنعتي بايستي اذعان داشت كه بشر با قيمتي گزاف و دردناك تجربه اندوزي كرده است. اوايل قرن نوزدهم با اوج انقلاب صنعتي و ورود ماشين در عرصه توليد، تغييرات شگرف، وسيع و همه  جانبه‎اي در شيوه زندگي  و اوضاع اقتصادي، صنعتي، اجتماعي و فرهنگي مردم جهان پديدار شد.
اولين قانون كار  را فرانسه در خصوص كارخانه‎ها و كارگاه‎هايي كه ار انرژي مكانيكي استفاده مي‎نمودند و يا كار بطور مداوم در آنها صورت مي‎گرفت، مدون ساخت و همين قانون يك نظام بازرسي را در كارخانه‎هايي كه داراي 20 كارگر بودند پيش‎بيني نمود، معذالك قوانين لازم در خصوص حفاظت فني و واقعي كلمه تا سال 1839 تدوين نگرديد.
در بخشنامه‎اي به تاريخ 28 مه 1845 وزير كشور و دارايي پروس توصيه نمودند كه براي كارخانه‎ها بازرسان طبي تعيين شود. در سال 1853 براي مراكز صنعتي دوسلدرف- اكس لاشاپل و آرنسبرگ، بازرساني از سوي دولت، انتخاب و موظف شدند كه به امور حفاظتي و نيز سلامت كارگران جوان رسيدگي كنند.
حمايت عمومي از كارگران، در مقابل حوادث و بيماري‎هاي ناشي از كار،  با تدوين قوانيني بوسيله كنفدراسيون آلمان شرقي در سال 1869 تأمين شد  و سپس در سال 1872 يك نظام بازرسي حفاظت و بهداشت كار بطور كلي، در پروس و تقريباً در همان دوره در ايالات صنعتي ساكس و باد بوجود آمد.
به موجب قانون امپراطوري مصوب 15 ژوئيه 1878، بازرسي كارخانه‎ها در كليه ايالات آلمان اجباري گرديد.  قوانين مربوط به بيمة حوادث ناشي از كار ‎- كه در چهارچوب آن نظام انجمن‎هاي  و بيمه حوادث بوجود آمد‎- در سال 1884 تدوين گرديد.
 انجمن ژاپني براي رفاه در صنايع كه در سال 1928 تأسيس شد، يكي از قديمي‎ترين سازمانهاي  موجود در آسيا مي‎باشد و به دنبال آن انجمن هندي براي حفاظت كه در سال  1931  تأسيس شد. در كشور استراليا شوراي ملي براي حفاظت و انجمن گال جديد جنوبي، فعاليت‎هاي خود را از سال 1927 آغاز كرده‎اند.
 شايد در صنعت معدن بيشتر از هر رشته ديگر در زمينه حفاظت تحقيقات به عمل آمده باشد. انفجار گاز و غبار، موارد حريق، تأسيسات برقي از مسائلي هستند كه درباره آنها كارهاي زيادي صورت گرفته است. بطور كلي صنعت از تحقيقات مربوط به محصولات شيميايي و مصالح ساختماني، مواد استخراجي، ماسك‎هاي تنفسي و غيره استفاده شاياني نموده است. به عنوان نمونة مؤسسات تحقيقي مي‎توان مؤسسات زير را نام برد:
1- انجمن صاحبان صنايع بلژيك
2- انستيتو «فدرال»  برا‌ي آزمايش مواد و مصالح
3- انستيتوي «بوخوم»  در خصوص تحقيقات راجع  به سيليكوز  در جمهوري فدرال آلمان
4- مركز مطالعات و تحقيقات در خصوص صنعت زغال در فرانسه (صنعت ملي شده)
5- انستيتوي ملي ايتاليا براي پيشگيري از حوادث
6- انستيتو حفاظت در معادن شفيلد انگلستان
7- دفتر معادن در ايالات متحده آمريكا


سازمان بين‎المللي كار ‎(I.L.O)
«International Labour Organisation»
سازمان بين‎المللي كار در سال 1919 به موجب ماده 13 «قرارداد صلح ورساي» تأسيس شد و 42 كشور به عضويت آن درآمدند. هدف از تأسيس اين سازمان، استقرار عدالت اجتماعي، آزادي و امنيت اقتصادي و ايجاد فرصتهاي مساوي براي مردم همه كشورها بوده است.
سازمان بين‎المللي كار در حقيقت يكي از قديمي‎ترين مؤسسات بين‎المللي است كه گرچه پس از اولين جنگ جهاني ايجاد شد، بعد از جنگ جهانسوز و خانه خراب كن جهاني دوم نيز همچنان پابرجا باقي ماند و در سال 1946 بصورت يكي از سازمانهاي تخصصي وابسته به سازمان ملل متحد درآمد.
اين سازمان، تنها تشكيلات بين‎المللي است كه در كار و فعاليت آن نه تنها نمايندگان دولتها، بلكه نمايندگان كارگران و كارفرمايان نيز از سراسر دنيا شركت مي‎كنند،‌ و اين سه جانبه بودن باعث مي‎شود كه فعاليت‎هايش به واقعيت‎هاي روزمره دنياي امروز نزديك شود.
وظايف سازمان بين‎المللي كار
وظايف سازمان بين‎المللي كار در كنفرانسي كه در سال 1944 در فيلادلفيا تشكيل شد، به شرح زير مورد تأكيد قرار گرفت:
 سازمان بين‎المللي كار موظف است كه در كشورهاي مختلف جهان برنامه‎هايي را به منظور تأمين هدفهاي زير تشويق نمايد:
1) اشتغال تام و بالا بردن سطح زندگي.
2) بكار گماردن كارگران در مشاغلي كه رضايت خاطر، كارداني و مهارت خويش را در آنها ابراز و تا سر حد امكان به تأمين رفاه و آسايش عمومي خدمت كنند.
3) ايجاد تضمينهاي لازم براي عموم كارگران ذينفع، از نظر امكانات آموزشي و ايجاد وسايل به منظور تسهيل نقل و انتقال كارگران و همچنين مهاجرت آنها.
4- تأمين امكاناتي براي عموم افراد، به ترتيبي كه از ترقيات حاصل در موارد مربوط به دستمزد و درآمد، مدت كار و ديگر شرايط كار بطور عادلانه بهره‎مند شوند و همچنين تأمين حداقل دستمزد و معاش براي عموم اشخاصي كه شغلي دارند و نياز به حمايت دارند.
 5- شناسايي واقعي حق مذاكره و انعقاد پيمانهاي دسته جمعي و همكاري كارفرمايان  و كارگران در بهبود مداوم نحوه ي كار و توليد و همچنين همكاري كارگران و كارفرمايان  در تنظيم و اجراي سياست‎هاي اجتماعي و اقتصادي.
6- توسعه مقررات تأمين اجتماعي، به منظور تأمين درآمدي حتمي براي عموم اشخاصي كه به اين حمايت احتياج دارند و همچنين تأمين معالجات پزشكي كامل.
7- حمايته كافي و كامل از زندگي و سلامت كارگران در كليه ي مشاغل.
8- حمايت از كودكان و مادران.
9- حمايت از تأمين غذا و مسكن مناسب و وسايل تفريحي و فرهنگي.
10- بوجود آوردن امكانات برابر در امور آموزشي و حرفه‎اي.
در زمينه محيط  و شرايط كار و حفاظت در كار، سازمان بين‎المللي كار وظايف زير را انجام مي‎دهد:
1- بهبود امور حفاظت و بهداشت در محيط كار، جلوگيري از امراض و حوادث ناشي از كار و كنترل خطرهاي محيط.
2- ايجاد و تقويت مؤسسات تخصصي، مانند: مؤسسه‎هاي ملي كار، آزمايشگاه‎هاي بهداشت صنعتي، مراكز بهداشت و حفاظت كار و بخشهاي آموزش حفاظت.
3- رسيدگي به مسائل مربوط به زمان كار (حداكثر كار قانوني، اضافه‌كار، كار نوبتي و شب كار) و مسائل پزشكي، اقتصادي و اجتماعي آنها.
4- تعيين محتواي مشاغل.
5- كمك به گزينش تكنولوژي مناسب، به عنوان وسيله‎اي جهت بهبود  و حفاظت شرا يط و محيط كار.
6- خدمات رفاهي براي كارگران (بويژه مسكن، تغذيه، بهداشت و آموزش).
7- تهيه متون مربوط به مطالعات فني.
8- كمك مستقيم به دول، از طريق اعزام كارشناسان، اعطاي بورس، تهيه تجهيزات، تنظيم و طرح آئين‎نامه‎ها و ارسال اطلاعات و غيره.
9- كمك به سازمانهاي محلي حفاظتي و بهداشت كار و مراكز تحقيقات و انجمنهاي كارفرمايي و سنديكاهاي كشورهاي مختلف.
ساختار و نحوة كار سازمان بين‎المللي كار
سازمان بين‎المللي كار داراي سه ركن اصلي است:
1- كنفرانس بين‎المللي كار
2- هيئت مديره
3- دفتر بين‎المللي كار
كه فعاليت‎هاي اين سازمان از طريق اين سه ركن انجام مي‎پذيرد.
كنفرانس بين‎المللي كار كه هر سال تشكيل جلسه مي‎دهد، يكي از مجالس جهاني است كه در آن مسائل اجتماعي و مشكلات مربوط به آن به بحث گذاشته مي‎شود و استانداردهاي بين‎المللي كار و اهداف كلي سازمان بين‎الملي كار در اين اجلاس تعيين مي‎گردد. هر دو سال يك بار، كنفرانس اقدام به تصويب برنامه كار سازمان بين‎المللي كار و تعيين بودجه پرداختي كشورهاي عضو مي‎نمايد. هر عضو (كشور) مي‎تواند با چهار نماينده در كنفرانس شركت كند. دو نماينده دولت يك نماينده كارفرما و يك نماينده كارگر. هر نماينده حداكثر مي‎تواند دو مشاور فني نيز همراه داشته باشد كه البته مشاورين حق راي نخواهند داشت.
در فاصله هر اجلاس، هدايت امور سازمان بين‎المللي كار، به عهده هيئت مديره مي‎باشد. هيئت مديره از 28 نماينده دولت، 14 نماينده كارگري و 14 نماينده كارفرمائي تركيب مي‎يابد و معمولاً هر  سال سه دوره اجلاسيه تشكيل مي‎شود.
دفتر بين‎المللي كار كه مقر آن در «ژنو» است، دبيرخانه سازمان محسوب مي‎شود. اين دفتر همچنين فعاليت‎هاي لازم براي همكاري فني را هماهنگ مي‎كند و مركزيت تحقيقات و انتشارات را بعهده دارد. بيش از سه هزار كارمند دفتر بين‎المللي كار، داراي صدها مليت مختلف، در ژنو و در مناطق مختلف دنيا كار مي‎‌كنند.
عضويت در سازمان بين‎المللي كار

هر كشوري كه عضو سازمان ملل متحد باشد، مي‎تواند با قبول اساسنامه سازمان بين‎المللي كار به عضويت آن سازمان درآيد. براي كشورهايي كه عضو سازمان ملل نيستند، عضويت در سازمان بين‎المللي كار منوط به تصويب كنفرانس بين‎المللي كار، با اكثريت دو سوم آراي نمايندگان دولت‎هاست.
كشور ما از بد و تأسيس سازمان بين‎المللي كار، يعني از سال 1919 ميلادي، عضو سازمان مزبور شد و تاكنون مقاوله نامه‎هاي زيادي را كه همة آنها ارتباط با موازين اساسي حقوق بشر دارد، مورد تصويب قرار داده و الحاق خود را به آنها اعلام داشته است. در سال 1945 براي نخستين بار هيئت نمايندگي كاملي از جانب ايران در كنفرانس بين‎المللي كار شركت كرد و با تأسيس وزارت كار، روابط بين سازمان بين‎المللي كار و ايران به نحو گسترده‎تر و فعالتري ادامه يافت.
كمكهاي اوليه به هنگام برق‎گرفتگي

هنگامي كه شخص قسمت برق دار را لمس كرد اگر ولتاژ از حد معيني بالاتر باشد ممكن است حادثه جدي و مرگ‎آوري روي دهد. عواملي كه تعيين‎كننده شدت برق‎زدگي مي‎باشند عبارتند از: مقاومت الكتريكي بدن، مقدار، مدت، نوع (متناوب يا دائم) و فركانس جريان و همچنين مسيري كه جريان در بدن طي مي‎كند.
در بيشترين حوادث ناشي از برق‎گرفتگي جريان از ناحية سينه شخص عبور مي‎كند و اگر مقدار جريان 20 تا 40 ميلي آمپر باشد ماهيچه سينه در حالت انقباض باقي مي‎ماند و تنفس متوقف مي‎گردد. قطع نفس مي‎تواند باعث خفگي و مرگ در مدت چند دقيقه گردد. اگر جريان برق در مدت زمان 2 يا 3 دقيقه قطع شود تنفس خود به خود آغاز و مصدوم به سرعت بهبود مي‎يابد.
اختلال در ضربان و ايستايي قلب يكي ديگر از عوارض عبور جريان (به مقدار 100 ميلي آمپر يا بيشتر) از ناحيه سينه مي‎باشد. در چنين حالتي ضربان قلب و جريان خون متوقف مي‎گردد.
هر قدر مصدوم زمان بيشتري با قسمتهاي برقدار در تماس باشد عواقب حادثه وخيمتر است. بنابراين قطع سريع برق بسيار اساسي است.
نشانه‎هاي مرگ باليني بر اثر شوك الكتريكي عبارتند از:
الف: قطع گردش خون بر اثر اختلال يا ايستايي قلب.
ب: خفگي بر اثر انقباض ماهيچه‎هاي سينه.
ج: قطع مزمن نفس به سبب عبور جريان.
قطع نفس ممكن است قطع گردش خون را بغرنج‎تر كند. بنابراين در تمام حالات بي‎درنگ تنفس مصنوعي مؤثر آغاز و تا تنفس مجدد مصدوم ادامه مي‎يابد.
اگر گردش خون متوقف شده باشد ماساژ خارجي قلب مي‎تواند خون را مجدداً به جريان اندازد.
هنگام انجام ماساژ خارجي قلب، هر بار پس از فشار، دستهاي خود را از روي سينه مصدوم برداريد تا قلب از خون پر شود. براي اين كه خون از رگها آسانتر به قلب جريان يابد، پاهاي مصدوم را 5/0 متر بالاتر از سر او قرار دهيم.
بايد توجه داشت كه ماساژ خارجي قلب سبب بازگشت ضربان قلب نمي‎گردد، بلكه باعث گردش خون در بدن مي‎شود. به همين دليل ماساژ قلب تا زماني كه كمكهاي پزشكي فراهم شود ادامه مي‎يابد.
در هر قسمت يا بخش يا كارگاه بايد يك جعبه دارو و وسايل كمكهاي اوليه وجود داشته باشد و در هر شيفت شخص مسئول وضعيت و تكميل بودن جعبه دارو و كمكهاي اوليه را زير نظر داشته باشد.
عوامل فيزيكي زيان‎آور محيط كار:‌

عوامل و شرايط فيزيكي محيط كار عبارت از مجموعه عوامل و شرايط قابل درك بوسيله حواس پنجگانه است كه جزئي از محيط فيزيكي كار را تشكيل مي‎دهند علاوه بر جا و مكان و وسايل و ابزار كار مورد نياز كاركنان عواملي نظير روشنايي گرما، سرما، رطوبت، صدا و غيره نيز بطور مستقيم يا غيرمستقيم در بازدهي كار مؤثر مي‎باشند.
 
1) جا و مكان وسايل و تجهيزات

محيط كار در مسأله ي حفاظت، عامل رواني مهمي است. استقرار كاركنان در مكان و فضاي مناسب و دسترسي آنان به لوازم مورد نياز يكي از ضروريات محيط كار است.
تنگي و كوچكي فضاي محيط كار و فشردگي افراد در يك محل كوچك، علاوه بر آنكه شوق و علاقه و روحيه كارگران را از ميان مي‎برد آنها را معذب مي‎كند و در بسياري از موارد ممكن است سوانح ناگواري در محيط كار بوجود آورد با توجه به نوع كار وظايف و مسئوليتهاي محوله و انواع مشاغل، فضاي كار  تفاوت خواهد داشت. استفاده از وسائل و تجهيزات از قبيل ميز، صندلي، مبل، تلفن و غيره در محيط كار با توان مالي و فضاي مورد استفاده و شكل ساختمانهاي مورد بهره‎برداري واحدهاي سازمان ارتباط پيدا مي‎كند. لذا در انتخاب و تخصيص وسايل و تجهيزات بايد نكات زير مورد توجه قرار گيرد:
الف: لازم است از وسايل موجود حداكثر استفاده به عمل آيد و حتي‎المقدور از ايجاد و صرف هزينه براي خريد وسايل و اثاثيه خودداري شود. در عين حال بايد به كيفيت وسايل و تجهيزات نيز توجه كافي مبذول شود و در صورت فرسودگي و از كارافتادگي فوراً از رده خارج شود.
 ب: ابزاري كه در دسترس هر فرد در هر شغلي قرار داده مي‎شود بايد دقيقاً با احتياجات شغلي او تطبيق داده شود تا به اين وسيله امكان استفاده از انواع ابزار و وسايل مورد نياز محقق شود.
ج: براي استقرار وسايل و تجهيزات اداري همواره بايد فضاي كافي در نظر گرفته شود تا آنكه دسترسي به آنها بي‎اشكال و حركت و تردد افراد بدون ايجاد ناراحتي صورت پذيرد.
د: به كاركناني كه انجام وظايف و مسئوليتهاي آنها مستلزم استفاده ي دائم و مكرر از تلفن است يك شماره تلفن مستقل اختصاص داده شود.
ه‍: تجهيزات سنگين و وزن‎دار در طبقات پايين‎تر و در كنار ديواره‎ها يا ستونها مستقر شوند.
و: از طريق  بررسي‎هاي مداوم سعي شود وسايل و تجهيزات اضافي و بلااستفاده از محيط كار دور و به انبار تحويل داده شود.
ز: در محيط كار به تعداد كافي سرويسهاي عمومي از قبيل دستشويي، صابون، حوله، آب سردكن و غيره پيش‎بيني شود.
ح: براي تقويت حس وقت‎شناسي و توجه به ارزش زمان لازم است ساعت ديواري به ميزان مورد نياز تهيه و در معرض ديد كاركنان در محل كار نصب شود.

2) روشنايي

روشنايي به عنوان يك عامل حفاظتي در محيط داراي اهميت بسزائي مي‎باشد نور نه تنها براي ديدن اشياء و استفاده از آنها و انجام كارها ضروري است بلكه عاملي مهم براي ايجاد يك محيط كار مطبوع و دلپذير است.
نور كافي و مناسب در محيط  كار داراي محاسن زير است:
1) جلوگيري از احساس خستگي كاركنان
2) كاهش اشتباهات
3) كاهش تعداد حوادث و سوانح در محيط‎هاي كارگاهي
4) بهبود روحيه كاركنان
5) بهبود كيفيت كار و افزايش بازدهي
3) آثار تهويه در محيط كار

منظور از تهويه در ادارات و محيط‎هاي كار عبارت است از كنترل كيفي هواي داخل اينگونه محل‎ها، از نظر درجه حرارت ميزان رطوبت جريان هوا و احياناً تصفيه مواد مضر موجود در هوا (به ويژه در كارگاههاي صنعتي).
هدف از تهويه در محيط كار آن است كه افراد از تغييرات درجه حرارت هوا دچار ناراحتي نشوند و درجه حرارت و رطوبت هوا همواره متناسب با نيازهاي فصل بوده، جريان هواي سالم در محيط كار تضمين شود.
درجه حرارت مناسب بستگي به نوع كار در محيط مورد نظر دارد وقتي كه گرماي اتاق بيش از حد طبيعي باشد براي حفظ سلامت مناسب نيست و اصولاً درجه حرارت بيش از 21 درجه سانتيگراد براي ادارات اضافي است.
براي جلوگيري از آلودگي هوا بايد در محيط كار هوا جريان داشته باشد بدون تصفيه و تعويض هوا در فواصل زماني لازم بوهاي نامطبوع بويژه بوي ناخوشايند دود سيگار، تراكم گاز كربنيك ناشي از تنفس افراد و تغيير درجه حرارت و حرارت هوا در جهت نامساعد، باعث ناراحتي افراد مي‏‎شود. در برخي از محيط‎هاي كار با تعبيه يك هواكش ساده مي‎توان جريان هوا را برقرار كرد بديهي است كه اندازه و قدرت هواكشها با توجه به فضاي محيط كار انتخاب مي‎شود. اين كار يك روش علمي و صحيح براي تصفيه هوا به شمار مي‎رود.

ایمنی و بهداشت محیط کار


فهرست مطالب

ايمني و بهداشت محيط كار    1

تاريخچه:    1

سازمان بين‎المللي كار ‎(I.L.O)    5

وظايف سازمان بين‎المللي كار    5

ساختار و نحوة كار سازمان بين‎المللي كار    8

عضويت در سازمان بين‎المللي كار    9

كمكهاي اوليه به هنگام برق‎گرفتگي    10

عوامل فيزيكي زيان‎آور محيط كار:‌    12

1) جا و مكان وسايل و تجهيزات    13

2) روشنايي    15

3) آثار تهويه در محيط كار    15

4) صدا    16

آثار سروصدا    18

كاهش و كنترل سروصدا:    19

عوامل شيميايي زيان‎آور محيط كار    20

گرد و غبار    20

راه‎هاي پيشگيري و كنترل ذرات در محيط كار:    21

گازها    22

دستگاه‎هاي كنترل مواد آلاينده هوا در صنايع:    23

ب- روشهاي كنترل و جدا كردن ذرات:    25

آموزش ايمني    26

تعريف و اهداف آموزش ايمني:    26

عوامل رواني و فيزيولوژيكي محيط كار:    27

محيط و شرايط كار:    28

خستگي جسمي و رواني:    29

استعداد حادثه:    30

شرايط فيزيولوژيكي:    31

نقش روانشناسي در كار و صنعت:    32

خستگي    32

وسايل حفاظت انفرادي عبارتند از:    35

انواع گوشي‎هاي حفاظتي:    38

نكات قابل توجه:    38

6- كمربندهاي ايمني:    40

7- وسائل حفاظتي دست‎ها و بازوها:    40

8- حفاظت پاها (گتر، كفش و چكمه)    42

انواع كفش‎هاي ايمني:    43

وسايل حفاظتي جهاز تنفسي:    44

آشنايي با اصول كلي بهسازي محيط كار :    46

ايجاد تسهيلات بهسازي محيط كار:    47

---

برچسب ها: ایمنی و بهداشت محیط کار مقاله ایمنی و بهداشت محیط کار تحقیق ایمنی و بهداشت محیط کار دانلود و خرید مقاله ایمنی و بهداشت محیط کار ایمنی محیط کار بهداشت بهداشت محیط کار محیط کار